بخش اول: ردیابی آفت

۱. به دنبال نشانه‌های هجوم حشرات باشید
ممکن است این نشانه‌ها واضح و مستقیم نباشند، اما این بدین معنی نیست که می‌توان نسبت به آنها بی‌تفاوت بود. کف‌پوش‌های شل‌ووِل، وجود سوراخ در اجسام چوبی و یا جاهای توخالی در پایه‌های خانه از جمله نشانه‌های جدی وجود موریانه است. شما ممکن است خود موریانه را نیز در خانه‌تان ببینید.

با یک پیچ‌گوشتی و چراغ‌قوه به زیرزمین خانه بروید و تمام بخش‌های زیرین ساختمان و پایه‌ها را با ضربه زدن به آنها چک کنید. از پیچ‌گوشتی برای امتحان مقاومت چوب‌ها و وجود سوراخ در آنها استفاده کنید. اگر چوب به‌راحتی در هم شکسته می‌شود، احتمالا دچار حملهٔ موریانه‌ها شده‌اید.

هنگام انجام این آزمایش، به دنبال فضولات موریانه نیز باشید. فضولات موریانه مدفوع گلوله‌ای‌شکل هم‌رنگ چوب یا قهوه‌ای تیره است. وجود این فضولات در نزدیکی چوب‌های سست، نشان از وجود موریانه است.

ممکن است لانهٔ موریانه‌ها را نیز در خانه‌تان پیدا کنید؛ موریانه‌های زیرزمینی لانه‌های زیرزمینی و تونل‌هایی از گل‌ولای درست می‌کنند. گونهٔ دیگری از موریانه‌ها نیز در داخل چوب‌ها لانه می‌سازند.

۲. نوع موریانه را مشخص کنید
معمولا دو نوع موریانه وجود دارد: موریانه‌های زیرزمینی و موریانه‌های چوب خشک. گونهٔ اول می‌تواند هم در خاک نزدیک خانه‌تان زندگی کند و هم در چوب‌های داخل خانه. این در حالی است که گونه‌ٔ دوم تنها می‌تواند در چوب به زندگی‌اش ادامه دهد. موریانه‌های چوب خشک در مناطق گرم و ساحلی پیدا می‌شوند. موریانه‌های زیرزمینی تقریبا در همه جا امکان زندگی دارند. این موریانه‌ها در مقایسه با موریانه‌های چوبی، معمولا خسارت‌های بیشتری به خانه‌ها وارد می‌کنند.


بخش دوم: خودتان دست‌به‌کار شوید

 


۱. تله بگذارید
چند مقوای کارتن بردارید و آنها را مرطوب کنید. چند لایه را روی هم بچینید و در جایی که احتمال وجود موریانه وجود دارد بگذارید. چون موریانه‌ها از سلولز (مقوا) تغذیه می‌کنند، با این کار می‌توان آنها را به تله انداخت. وقتی مقواها مورد هجوم موریانه‌ها قرار گرفت، آن را به جای امنی برده و آتش بزنید. در صورت نیاز دوباره این کار را انجام دهید.

نکته: این روشی قطعی برای از بین بردن موریانه به حساب نمی‌آید. با این روش می‌توانید در زمان کوتاهی از شر تعداد زیادی موریانه خلاص شوید. برای کاربردی‌تر بودن این روش، از راه‌های دیگری نیز برای از بین بردن موریانه استفاده کنید.

۲. از نماتدها استفاده کنید
نماتدها نوعی کرم‌های کوچک انعطاف‌پذیر هستند که به دلیل نوع تغذیه‌شان (که از موجودات زنده مثل موریانه‌ها تغذیه می‌کنند)، در باغچه‌ها و باغ‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. این کرم‌ها به دنبال موریانه یا دیگر جانوران می‌گردند و معمولا در عرض ۴۸ ساعت آنها را از بین می‌برند. آنها از لاشهٔ شکارشان برای تخم‌گذاری استفاده می‌کنند.

می‌توانید این کرم‌ها را از مغازه‌های فروش محصولات کشاورزی و یا به صورت آنلاین (خارج از ایران) خریداری کنید. درحال‌حاضر ۵ گونه از این کرم‌ها در دنیا به فروش می‌رسد.

برای استفاده از نماتدها در دمای بالای ۱۶ درجه، باید بلافاصله پس از تهیه، از آنها استفاده کنید. اگر نمی‌توانید بلافاصله از آنها استفاده کنید، کرم‌ها را در یخچال نگهداری کنید. برای حفاظت نماتدها در برابر اشعه UV، آنها را صبح زود یا پس از غروب آفتاب وارد خاک کنید.

۳. چوب‌ها را در برابر آفتاب قرار دهید
اگر موریانه‌ به وسایل چوبی‌ قابل‌حمل‌تان حمله کرد، آنها را در برابر آفتاب قرار دهید. موریانه‌ها عاشق تاریکی هستند و نور و گرمای خورشید برای آنها کشنده است. در یک روز آفتابی، وسایل چوبی‌تان را جلوی آفتاب قرار دهید. هرچه زمان این کار بیشتر باشد، نتیجهٔ بهتری خواهد داشت. زمان ایده‌آل برای این کار ۲ تا ۳ روز است.

به‌منظور گرفتن بهترین نتیجه برای از بین بردن موریانه، این شیوه را همراه با راهکار تله‌های مقوایی استفاده کنید.

۴. موریانه‌ها را فریز کنید
اگر محل زندگی شما اغلب بارانی است و نور خورشید ندارید، از شیوهٔ فریز کردن وسایل برای از بین بردن موریانه استفاده کنید. وسایل چوبی (یا بخشی از آن) را به مدت ۲ تا ۳ روز در فریزر قرار دهید. اگرچه اجرای این شیوه برای وسایل بزرگ‌تر چالش‌برانگیز خواهد بود، یکی از راه‌های مؤثر برای از بین بردن موریانه است.


روش سوم: کمک‌های تخصصی

۱. از بوریک اسید استفاده کنید
یکی از بهترین راه‌های از بین بردن موریانه، استفاده از بوریک اسید است. در حقیقت، این اسید یکی از حشره‌کش‌های اصلی برای مقابله با موریانه به حساب می‌آید که به‌راحتی می‌توان آن را از مغازه‌های مربوط تهیه کرد. اسید بوریک آب بدن موریانه را می‌کِشد و با از کار انداختن سیستم عصبی‌، موجب مرگ آنها می‌شود.

بهترین روش برای استفاده از اسید بوریک، داشتن تله جعبه‌ای (bait station) است. وسایل یا کف‌پوش چوبی‌تان را به صورت یک‌دست با بوریک اسید اسپری کنید. تله جعبه‌ای را که درون آن بوریک اسید ریخته‌اید، در حیاط یا محیط بیرون از خانه قرار دهید.

جعبهٔ تله را مرتب چک کرده و در صورت نیاز، بوریک اسید آن را تجدید کنید. احتمالا می‌توانید در اطراف تله، لاشه‌ٔ موریانه‌ها را ببینید.

۲. محصولات ضد موریانه تهیه کنید
معمولا این محصولات در همهٔ فروشگاه‌های ابزارآلات و یراق یافت می‌شوند. خرید این محصولات، اولین قدم برای از بین بردن موریانه به حساب می‌آید. متدها و محصولات متنوعی برای این منظور در بازار موجود است. می‌توانید این مایعات مخصوص را روی وسایل چوبی‌تان اسپری کنید.

۳. از وسایل گرمایشی استفاده کنید
وسایل گرمایشی بر پایه مایکروویو وجود دارد که به از بین بردن موریانه کمک شایانی می‌کند. گرما به راحتی باعث مرگ موریانه می‌شود. چون این محصولات در دسترس عموم قرار ندارد، تنها متخصصان می‌توانند از چنین وسایلی استفاده کنند. با شرکت دفع حشرات محلی‌تان تماس بگیرید و از آنها دربارهٔ این گزینه سؤال کنید.

۴. با یک متخصص تماس بگیرید
اگر فکر می‌کنید خانه و وسایل‌تان دچار مشکل جدی شده، بدون شک به کمک افراد حرفه‌ای نیاز خواهید داشت. هنگام تماس با افراد متخصص این نکات را فراموش نکنید:
حداقل با سه شرکت مختلف تماس بگیرید.

در صورت امکان، سابقهٔ کاری آنها را پیش از هر چیز بررسی کنید.

قرارداد کاری با آن شرکت ببندید و در آن متذکر شوید که تا دو سال اثری از موریانه در خانه‌تان وجود نخواهد داشت. ممکن است نیاز باشد که این افراد بدون هزینهٔ اضافی، در فواصل زمانی مختلف برای بازدید از خانه و وسایل‌تان مراجعه کنند.


بخش چهارم: جلوگیری از حمله‌های احتمالی

۱. محیط خانه را خشک نگه دارید
چون موریانه‌ها برای بقا به آب نیاز دارند، به‌طور طبیعی به مکان‌های مرطوب و نمناک جذب می‌شوند. فراموش نکنید که محیط زندگی‌ و وسایل چوبی‌تان را عاری از رطوبت نگه دارید.

مطمئن شوید که در خانه یا خارج از خانه، از جایی آب‌ریزی نداشته باشید. در صورت امکان هرگونه آب یا رطوبت ناخواسته را تخلیه و خشک کنید.

جوی‌های کثیف و مرطوب نیز مکان ایده‌آلی برای موریانه به حساب می‌آید. برای جلوگیری از هجوم موریانه، این مکان‌ها را نیز تمیز و خشک نگه دارید.

۲. از آفت‌کش استفاده کنید
مقداری پرمترین ۰٫۱٪ (حدود یک قاشق غذاخوری در یک گالن) را به رنگ، براق‌کنندهٔ چوب یا چسب کاغذدیواری اضافه کنید و هنگام ساخت یا تعمیر خانه از آن استفاده کنید تا برای همیشه در برابر هجوم موریانه مصون بمانید. حتی می‌توانید هنگام ساخت خانه، پرمترین را به سیمان یا چسب پارکت اضافه کرده و هنگام ساخت کف خانه استفاده کنید. از آن جا که پرمترین ضرری برای انسان ندارد، استفاده از این شیوه برای از بین بردن موریانه بی‌خطر و غیرسمی خواهد بود.


۳. چوب‌های شومینه را دور از خانه نگه دارید
شکی نیست که چوب منبع غذایی اصلی موریانه است. بنابراین اگر مقدار زیادی چوب‌ شومینه یا شاخه و تنه‌های درخت دارید، آنها را در فضایی دور از خانه نگهداری کنید. اگر مجبور به نگهداری چوب‌ها در نزدیکی خانه هستید، آنها را به‌خوبی بپوشانید و از خشک بودن چوب‌ها کاملا مطمئن شوید. این کار تا حد زیادی از هجوم موریانه جلوگیری می‌کند. می‌توانید طبق شیوهٔ قبل، این چوب‌ها را نیز به پرمترین آغشته کنید.

۴. درزها را بپوشانید
پنجره‌ها، درب‌ها و هر شکافی که در خانه وجود دارد را بپوشانید. این اولین و مهم‌ترین قدم برای دور نگه داشتن موریانه از خانه‌تان است. فاصله‌هایی که بین سیم‌کشی‌های الکتریکی و لوله‌ها وجود دارد نیز راه آسانی برای نفوذ موریانه به خانه است. یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از هجوم موریانه، استفاده از توری‌های مخصوص درب و پنجره است.

۵. طی برنامه‌های منظم خانه‌تان را پاک‌سازی کنید
یکی از راه‌های مؤثر برای در امان نگه داشتن خانه از شر موریانه، حفظ موانع ورود آنها از بیرون به داخل است. خوشبختانه خودتان نیز می‌توانید با هزینه‌ای کم این کار را انجام دهید. محصولات تخصصی مثل «Termidor SC» یا «Taurus SC» برای از بین بردن موریانه گزینهٔ مناسبی به حساب می‌آید. هر دوِ این مواد دارای ترکیب شیمیایی فیپرونیل هستند که نوعی حشره‌کش است و می‌توان آن را در اطراف خانه اسپری کرد. فیپرونیل مواد سمی کمی دارد و یکی از روش‌های مؤثر در از بین بردن موریانه و مورچه است.

منبع: سایت چطور